Κριτσινάκια με παντζάρι

Κριτσινάκια με παντζάρι 

Το παντζάρι (Beta vulgaris) ή αλλιώς κοκκινογούλι, ανήκει στην ίδια οικογένεια με το σπανάκι και είναι βολβοειδές λαχανικό που αναπτύσσεται μέσα στο χώμα. Είναι φυτό της οικογένειας Αμαρανθοειδή, η οποία παλιότερα ήταν γνωστή ως Χηνοποδιοειδή. Είναι μονοετές ή διετές φυτό του οποίου η ρίζα είναι εδώδιμη. Υπάρχουν πολλές καλλιεργήσιμες ποικιλίες, όπως το σέσκουλο, μια φυλλώδης ποικιλία παντζαριού, και το ζαχαρότευτλο, της οποίας η ρίζα έχει υψηλή συγκέντρωση σε ζάχαρα.

Σύνθεση ανά 100 γρ. ωμού παντζαριού :

Θερμίδες	43 kcal
Λιπαρά	0,1 γρ.
Πρωτεΐνες	1,6 γρ.
Υδατάνθρακες	9,9 γρ.
Νάτριο	87,3 mg
Σίδηρος	0,7 mg
Ασβέστιο	16 mg
Φώσφορο	33 mg
Κάλιο	60 mg
Νερό	335 γρ.

Σύνθεση ανά 100 γρ. βρασμένο παντζάρι :

Θερμίδες	32 kcal
Λιπαρά	0,1 γρ.
Πρωτεΐνες	1,1 γρ.
Υδατάνθρακες	7,2 γρ.
Νερό	208 γρ.
Νάτριο	90,9 mg
Κάλιο	43 mg
Σίδηρος	0,5 mg
Ασβέστιο	14 mg
Φώσφορο	23 mg

Τα παντζάρια είναι πλούσια σε υδατάνθρακες, νιτρικά άλατα, μαγνήσιο, σίδηρο, κάλιο, νάτριο, φώσφορο, βιταμίνη C, βιταμίνη Β1, Β2, Β6, Β5 (παντοθενικό οξύ), φυτικές ίνες και φυτοθρεπτικά συστατικά όπως το β- καροτένιο. Το κόκκινο χρώμα του βολβού του παντζαριού οφείλεται σε χρωστικές που ονομάζονται βηταλαΐνες και παρουσιάζουν έντονη αντιοξειδωτική δράση.

Οι βηταλαΐνες είναι υδατοδιαλυτές φυτικές χρωστικές και διακρίνονται σε δύο τύπους : τις βήτα – κυανίνες και τις βήτα – ξανθίνες. Οι βήτα – κυανίνες είναι κόκκινες – βιολετί στο χρώμα. Η βητανίνη είναι η καλύτερα μελετημένη από τις βήτα – κυανίνες. Οι βήτα – ξανθίνες είναι κίτρινες. Μια καλά μελετημένη βήτα – ξανθίνη είναι η βουλγαξανθίνη. Τόσο η βητανίνη όσο και η βουλγαξανθίνη περιέχονται στα παντζάρια και παρουσιάζουν αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις και καρδιοπροστατευτικές ιδιότητες. Ειδικότερα οι βήτα – κυανίνες βοηθούν στην αντιμετώπιση γνωστικών ασθενειών όπως το Αλτσχάιμερ και η γεροντική άνοια. Τα συγκεκριμένα αντιοξειδωτικά αποτρέπουν την περαιτέρω ζημιά στα εγκεφαλικά κύτταρα. Ως εκ τούτου, τα παντζάρια μπορούν να θωρακίσουν τον οργανισμό απέναντι σε αρκετές ασθένειες και συμβάλλουν στην αποφυγή φαρμακευτικής αγωγής.

Επίσης ο χυμός τους βοηθάει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η ποσότητα νιτρικού άλατος είναι αυτή που έχει τις ευεργετικές – για την υψηλή πίεση – ιδιότητες. Αυτό οφείλεται στην μετατροπή του νιτρικού άλατος (με το σάλιο) σε νιτρώδες άλας.

Τα παντζάρια περιέχουν μια ουσία, τη βεταΐνη, η οποία μειώνει τα επίπεδα ομοκυστεΐνης και θωρακίζει απέναντι σε διάφορες καρδιαγγειακές παθήσεις. Μεγάλες ποσότητες ομοκυστεΐνης στον οργανισμό μπορεί να ευθύνονται για φλεγμονές στα αιμοφόρα αγγεία. Η βεταΐνη είναι μια χολίνη η οποία συντελεί αποτελεσματικά στην μείωση της ομοκυστεΐνης και έτσι θωρακίζει την καρδιά μας. Έρευνες σχετικά με τις ιδιότητες της βεταΐνης, έχουν δείξει ότι μπορεί να βοηθάει και στην αντιμετώπιση ηπατικών παθήσεων. Πιο συγκεκριμένα, αποτρέπει τη συσσώρευση λίπους στο συκώτι, η οποία μπορεί να προκληθεί από την αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, την παχυσαρκία, την ανεπάρκεια πρωτεϊνών, το διαβήτη.

Το μαγνήσιο είναι απαραίτητο στον οργανισμό μας για τη σωστή απορρόφηση του ασβεστίου και τη συντήρηση των οστών. Τα κόκκινα παντζάρια έχουν αρκετές ποσότητες μαγνησίου και έτσι βοηθούν στην καλύτερη αξιοποίηση του ασβεστίου. Προσοχή όμως, τα πράσινα παντζάρια περιέχουν οξαλικό οξύ, το οποίο δυσχεραίνει την απορρόφηση του ασβεστίου.

Έρευνες πάνω στο καρκίνο του εντέρου, έχουν δείξει ότι οι αντιοξειδωτικές ιδιότητες των παντζαριών ενισχύουν την ανάπτυξη κυττάρων, τα οποία εντοπίζουν και καταστρέφουν ανώμαλα κύτταρα. Επίσης, εργαστηριακές έρευνες έδειξαν ότι η βεταΐνη μειώνει την ανάπτυξη όγκων μέσω πολλαπλών μηχανισμών. Οι έρευνες δεν κατέστησαν το παντζάρι ως «αντικαρκινική» τροφή, αλλά τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά.

Τα παντζάρια είναι πλούσια στο ένζυμο καταλάση, ένα από τα βασικότερα αντιοξειδωτικά ένζυμα το οποίο έχει την ιδιότητα να υπερασπίζεται τον οργανισμό μας από τις ελεύθερες ρίζες, η δε ανεπάρκειά της (της καταλάσης), έχει σχετιστεί με τα άσπρα μαλλιά, την αρθρίτιδα, την οστεοαρθρίτιδα και άλλες εκφυλιστικές νόσους του οργανισμού.

Κριτσινάκια με παντζάρι

Υλικά ( 50 μικρά κριτσίνια )

• 250 γρ. αλεύρι σταρένιο
• 120 γρ. πολτό βρασμένου παντζαριού – ζυγίζω 1 ή 2 κεφάλια παντζαριού και κανονίζω το βάρος τους μετά το καθάρισμα.
• 120 ml κόκκινο κρασί
• 120 ml ελαιόλαδο
• 1 κ.γ. κοφτό ζάχαρη
• 1 κ.γ. κοφτό αλάτι
• 1 κ.γ. κοφτό αλάτι με πάπρικα από το filofron (https://filofron.com/el/shop/pantry/sea-salt-from-messolonghi-with-greek-smoked-paprika-salt-odyssey-150g/ )
• 1 κ.γ. γεμάτο πάπρικα καπνιστή ή πικάντικη

Εκτέλεση

• Καθαρίζω δυο βρασμένα παντζάρια, τα κόβω σε μικρά κυβάκια και τα βράζω σε λίγο νερό, ώσπου να μαλακώσουν, αλλά όχι να λιώσουν. Τα βγάζω και τα στραγγίζω ελαφρώς να φύγουν τα νερά.
• Τα βάζω στο μούλτι με 2 κ.σ. ελαιόλαδο και λίγο κρασί κόκκινο. Τις ποσότητες των υγρών τις κανονίζω έτσι ώστε να μπορούν να πολτοποιηθούν τα κυβάκια του παντζαριού.
• Σε μια λεκάνη βάζω το σταρένιο αλεύρι κοσκινισμένο, το αλάτι, τη ζάχαρη, την πάπρικα. Ανακατεύω καλά, κάνω μια λακουβίτσα στο κέντρο του αλευριού και ρίχνω τον πολτό του παντζαριού, το ελαιόλαδο και το κόκκινο κρασί.
• Στην αρχή ανακατεύω τα υλικά μου με ένα πιρούνι και μετά αρχίζω να τα ανακατεύω με το ένα χέρι ώσπου να δέσουν. Ενδιάμεσα στο ανακάτεμα ίσως χρειαστεί λίγο ακόμα υγρό (ελαιόλαδο ή κρασί)  ή αλεύρι ώστε όλα να γίνουν μια όμορφη εύπλαστη μπάλα. Την αφήνω μισή ώρα να ξεκουραστεί
• Στρώνω ένα ρηχό ταψί φούρνου με αντικολλητικό χαρτί και τακτοποιώ τα κριτσινάκια μου, τα οποία σχηματίζονται, παίρνοντας ένα μικρό καρυδάκι ζύμης και πλάθοντας την σε μακρόστενο κριτσίνι.
• Ψήνω σε πολύ καλά προθερμασμένο φούρνο στους 220 βαθμούς για 25-30 λεπτά. Κλείνω το φούρνο αλλά αφήνω τα κριτσίνια άλλα 10 λεπτά μέσα. Τα βγάζω, αφήνω να κρυώσουν καλά.

Καλή σας επιτυχία!